TAKS Nedir?
TAKS: Taban Alanı Kat Sayısı anlamına gelir.
Bir binanın taban alanının, üzerinde bulunduğu parselde en çok ne kadarını kaplayabileceğini gösterir. Kısaca taban alanının imar parseli alanına oranını ifade eder.
TAKS Nasıl Hesaplanır?
Taban Alanı Katsayısı anlamına gelen TAKS, yukarıda da belirttiğimiz gibi parseldeki yapının taban oturum alanının parsele oranını ifade etmektedir.
TAKS oranı 0.10 – 0.15 – 0.40 – 0.50 – 0.60 – 0.80 değerleri arasında değişmektedir.
Kısaca;
TAKS Formülü = Yapı Taban alanı/İmar Parseli
TAKS = (a+b)/parsel alanı
KAKS Nedir?
KAKS: Kat Alanı Kat Sayısı demektir.
Peki, Emsal nedir? KAKS ile Emsal arasındaki fark nedir?
KAKS “Emsal” ile aynı anlama gelmektedir. Yani KAKS ile emsal arasında fark yoktur.
Bir binanın kat alanlarının metrekare toplamının parsel alanına göre en çok ne kadar olabileceğini gösterir. Yani yapının inşa edilen tüm kat alanlarının toplamının imar parseli alanına oranını ifade eder.
KAKS (Emsal) oranları, 0.20 – 0.30 – 0.40 – 1.0 – 1.5 – 2.0 – 2.07 – 2.5 – 3.0 değerleri arasında değişkenlik göstermektedir.
KAKS Nasıl Hesaplanır?
KAKS Formülü= Yapının bütün katlardaki alanları toplamı/parsel alanı
KAKS = EMSAL = [(a*a’nın kat adedi)+(b*b’nin kat adedi)]/parsel alanı
(Çekme ve çatı katı, asma kat, bodrum kat, kapalı çıkmalar dâhil kullanılabilen bütün katların alanları bu hesaplamaya dâhildir.)
Şimdi TAKS-KAKS (EMSAL) problemlerini, TAKS-KAKS (EMSAL) formülünü kullanarak hesaplayalım.
1. Örnek
3000 metrekare bir arsamız var ve imar durum belgesinde TAKS değeri 0.2, KAKS (EMSAL) değeri 1.5 diyelim. Yapılacak olan inşaatın en fazla 3000*0,2 = 600 m2’lik taban alanı olabilir. Binanın en yüksek inşaat alanı 2000*1.5 = 3000 m2 olabilir.
Yani bu arsaya 600 m2 taban alanlı 5 katlı bir bina yapılabilir. 5*600 = 3000 m2 olur.
2. Örnek
Alanı 1500 m2 olan bir parselimiz olsun. TAKS oranımıza da 0.5 diyelim.
TAKS = Parsel alanı * TAKS oranı
1500 * 0.5 = 750 m2
Yani yapımızı en fazla 750 m2’lik bir alana oturtabiliriz.
TAKS ve KAKS (EMSAL) Hesabının Kısa Bir Yolu Var Mı?
Evet!
Tabi bu formüllerle uğraşmak istemiyorsanız, TAKS ve KAKS (EMSAL) hesabının daha basit bir yöntemi bulunmaktadır.
Elinizde gerekli veri girdileri varsa TAKS – KAKS hesabını NETCAD programıyla çok hızlı ve pratik biçimde yapabilirsiniz.
Mevcut Yapılaşma Hesabı için gerekli bilgiler:
- Halihazır haritalardan elde edilen bina ve bina kat adetleri
- 1/1000 plandan gelen konut fonksiyon alanları
- Plan onama sınırı
İşlem sonucunda çizim ekranında, konut fonksiyon alanlarının üzerine “Toplam Yapı İnşaat Alanı (TYIA)”, “Nüfus”, “TAKS” ve “KAKS” (EMSAL) bilgileri yazılmaktadır.
NETCAD programı ile TAKS-KAKS (Emsal) hesabı yapmak için gerekli daha fazla bilgiye ulaşmak için tıklayınız.
Taban Alanı Nedir?
Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’ne göre;
Düzleştirilmiş zemin üzerinde etrafı açık bırakılarak kolonlar üzerinde inşa edilen yapılarda taban alanı, zemine oturan en dış çeperlerdeki kolonların dış yüzeylerinin en kısa doğru parçalarıyla birleştirilmesiyle belirlenen alandır.
Taban alanına dâhil edilmeyen kullanımlar;
- Düzleştirilmiş zemin seviyesindeki veya bu seviyenin altındaki iç bahçeler, avlular,
- Bahçe alanının %20’sini geçmeyen; çardak, sundurma, süs ve açık yüzme havuzu,
- Bahçe duvarı, istinat duvarları, 6 m²’yi geçmeyen kontrol veya bekçi kulübeleri,
- Asgari ölçülerde ve adetlerde yapılan merdiven evi ile yangın güvenlik holleri,
- Çöp ve atık ayrıştırma bacaları, asansör boşlukları, ışıklıklar,
- Trafolar, jeneratör, yağmur suyu toplama havuzu, evsel atık ve geri dönüşüm hazneleri, ısı merkezi,
- Açık otoparklar
taban alanına dahil edilmez.
Katlar Alanı Nedir?
Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’ne göre;
Katlar alanı; Kullanılabilen bütün katların, katlar alanına dâhil edilmeyen alanları çıktıktan sonraki alanları toplamıdır.
Uygulama imar planında emsal verilmeyen parsellerde katlar alanı, planla veya bu Yönetmelikle belirlenen; taban alanı katsayısı ile kat adedinin çarpılmasıyla hesaplanır.
Katlar alanı hesabına dâhil edilmeyen kullanımlar
- Çatı bahçeleri,
- Açık oturma yerleri,
- Avlu boşlukları,
- Mescit ve müştemilat,
- Çocuk oyun alanları ve çocuk bakım üniteleri,
- Otopark alanları,
- Bina veya tesise ait olan ısıtma, soğutma, tesisat alanı, enerji verimliliği sistemlerinin bulunduğu alanlar,
katlar alanına dâhil edilmez.
Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’ndeki TAKS – KAKS (EMSAL) ile ilgili detaylı bilgilere ulaşmak için tıklayınız.
